Met gemengde gevoelens zie ik aan hoe mensen weer met zijn allen in een vliegtuig stappen naar hun vakantiebestemming. Met bezorgdheid hoor ik de roep van de horeca om de anderhalve meter los te laten, omdat ze anders niet rendabel kunnen zijn. Her en der organiseren jongeren grote feesten, omdat ze het zat zijn om thuis te zitten en geen mogelijkheid om elkaar te ontmoeten. Hoe kwetsbaar ons leven is, hebben we de afgelopen maanden ontdekt. Nu er weer meer mogelijk is, tasten we de grenzen af van wat kan en niet kan.
Het is een hele kunst om te bedenken wat we willen behouden van de afgelopen periode en waarvan we zo snel mogelijk af willen. Het is verleidelijk om zo snel mogelijk en zoveel als mogelijk ons oude leven weer op te pakken. Ongedwongen bezoekjes afleggen, op vakantie gaan, elkaar in de armen sluiten, iedereen die betrokken is uitnodigen voor een uitvaart en elkaar op het werk weer ontmoeten bij de koffieautomaat. Dat verlangen snap ik. Wij mensen zijn sociale dieren en we hebben elkaar nodig.
Tegelijkertijd geniet ik van de schonere lucht, de rust op de weg, die ervoor zorgt dat natuurgebieden veel minder te lijden hebben, en van het doorbreken van de gewoonte om veel te kopen aan goedkope artikelen die we vaak niet echt nodig hebben.
Dit is, denk ik, het moment om te kijken of we duurzamer kunnen omgaan met het milieu en of we op zo´n manier kunnen leven dat het niet ten koste gaat van mensen in de armste gebieden van onze wereld. Wat is echt van waarde gebleken de afgelopen maanden?
De afgelopen week is het rapport uitgekomen over de ramp met de MSC Zoe, die allerlei plastic troep achterliet op de stranden van de waddenkust. Het maakte ons bewust hoeveel spullen de hele wereld overgevaren worden. En we vroegen ons af: hebben we het echt nodig?
De wereld waarin we leven doet me afvragen of we wel de juiste prijs betalen voor producten en diensten. Hoe kan een t-shirt dat in Azië gemaakt wordt, de hele wereld overgevaren wordt en dan in onze winkels ligt, goedkoper zijn dan een t-shirt dat in België is vervaardigd? Het antwoord is dat de vrouwen in de kledingfabrieken van India en Bangladesh voor een hongerloontje werken en dat ook de scheepvaart goedkoop is met arbeidskrachten uit de Filippijnen en Indonesië. Klopt dat wel? Moeten we niet elke werker een eerlijk loon geven? Ik schrik ervan als een horecaondernemer op de Nieuwstad zijn café-restaurant niet kan openen voor 30 mensen. Het kost hem meer dan wat het oplevert. Betalen wij als klanten dan wel de juiste prijs?
Het is ingewikkeld, want veel mensen kunnen alleen kleding kopen als het betaalbaar blijft, zeker in deze onzekere tijden wat betreft werk en inkomen. Een biertje op het terras moet niet teveel kosten anders halen we het liever uit de supermarkt. Ik worstel ermee en zoek naar een duurzame manier van leven die wereldwijd zorgt voor betere levenskwaliteit voor mensen en die niet ten koste gaat van het milieu en de grote verscheidenheid aan dieren. Soberheid lijkt me een toverwoord om klimaatverandering tegen te gaan. Soberheid en solidariteit tussen mensen en landen daar pleit ook paus Franciscus voor als sinds zijn encycliek “Laudato si´” uit 2012. In deze coronatijd hebben we kunnen ervaren hoe het is om met minder te leven: minder contacten, minder winkelen, minder reizen, minder vertier. Ik wil u uitnodigen om de balans op te maken: Wat heeft u gewaardeerd in deze maanden en wat heeft u veel moeite gekost en verdriet gegeven?
29 juni, feestdag van de H. Petrus en H. Paulus, 2020
pastor Lysbeth Minnema